Popowa

Spis treści:

Ø    Położenie

Ø    Geologia

Ø    Warunki hydrologiczne

Ø    Warunki pogodowe i klimatyczne

Ø    Warunki termiczne

Ø    Gleby

Ø    Szata roślinna i świat zwierząt

Ø    Historia

Ø    Kultura, kultura fizyczna, rekreacja

Ø    Instytucje i obiekty użyteczności publicznej

Ø    Ludność, struktura demograficzna

Ø    Rolnictwo

Ø    Walory turystyczne

Ø    Ochrona środowiska

Położenie

     Wioska Popów leży w północnej części województwa śląskiego, w powiecie kłobuckim w gminie Popów. Popów położony jest w obrębie makroregionu Wyżyny Woźnicko-Wieluńskiej w mazoregionie zwanym Wyżyną Wieluńską. Wysokość bezwzględna obszaru waha się od ok. 190m npm.(dolina Liswarty) do ok. 230m npm.  (wzgórze k/Popowa). Przez Popów przebiega magistrala kolejowa Śląsk-Wybrzeże (Gdańsk), droga wojewódzka Częstochowa – Działoszyn, droga powiatowa S2066 Popów-Wąsosz.  Pozostałe drogi to drogi gminne.

 Źródło: http://www.powiatklobucki.pl/

Źródło: http://www.powiatklobucki.pl/

Most żelazny w Popowie - magistrala kolejowa Śląsk-Wybrzeże

Źródło: http://www.popow.akcessnet.net/

Geologia

     Podłoże wioski budują wapienie górnojurajskie malmu, przykryte piaszczystymi utworami lodowcowymi czwartorzędu. Utwory czwartorzędowe: na omawianym obszarze zajmują zwartą pokrywę, lokalnie poprzerywaną wychodniami utworów jurajskich. Miąższość utworów czwartorzędowych wynosi od kilku do kilkunastu metrów.

Plejstocen  reprezentują piaski, żwiry wodnolodowcowe z głazami moren czołowych, mady, mułki i piaski zastoiskowe oraz fragmentarycznie gliny zwałowe.

Holocen - najmłodsze osady czwartorzędu o miąższości kilku metrów wypełniają dna doliny rzeki Liswarty. Są to piaski, żwiry rzeczne, mułki, poza tym wydmy.

     Rzeźbę obszaru stanowi płaska miejscami falista wysoczyzna polodowcowa z pagórkami piaszczystymi w okolicy Popowa.

Warunki hydrograficzne

     Obszar odwadnia rzeka Liswarta - szerokość dna ok. 30 m, spadek w granicach 0,3-0,4%, średnia głębokość ok. 2,0 m. Liswarta bierze swój początek w okolicach Lisowa (pow. lubliniecki). Jest dopływem ważnej w skali krajowej Warty. Podstawowy poziom wodonośny występuje w skrasowiałych i spękanych wapieniach górnej jury. Poziom ten należy do Głównego Zbiornika Wód Podziemnych nr 326 zwanego Częstochowa E. Wody tego poziomu stanowią doskonałe źródło zaopatrzenia w wodę pitną.  Popów posiada własne ujęcie wody pitnej z ujęcia głębinowego, która dostarczana jest do mieszkańców  wsi i miejscowości sąsiednich za pomocą sieci wodociągowej, która w roku 2003 została wymieniona z rur azbestowo-cementowych na PCV.

Przełomy Liswarty

Źródło: http://www.popow.akcessnet.net/

Mostek wiszący na rzece Liswarcie

Źródło: http://www.popow.akcessnet.net/

WARUNKI POGODOWE I KLIMATYCZNE

     Popów położony jest podobnie jak cała Polska, w strefie umiarkowanej. Warunki pogodowe i klimatyczne są tu kształtowane w mniejszym stopniu przez lokalne czynniki, aniżeli przez napływające masy powietrza. Nad nasz teren napływają prawie wszystkie typy mas powietrznych wyróżniane na półkuli północnej. Głównie jest to powietrze podzwrotnikowo - morskie przychodzące z wyżu azorskiego oraz polarno-morskie znad północnego Atlantyku. Ich wyraźny wpływ zaznacza się przez ponad połowę dni w roku, zwłaszcza latem oraz na początku i końcu zimy. Przynoszą one ze sobą zachmurzenie i deszcze. Latem są przyczyną opadów, a zimą odwilży i mgieł.

Warunki termiczne

    Średnia roczna temperatura na terenie Popowa wynosi 7,5 ⁰C. Najwięcej opadów przypada na lipiec, najmniej zaś na luty. Średnia roczna suma opadów dla gminy Popów wynosi 591,3 mm, a średnia wilgotność 80%. Długość trwania lata o średniej temperaturze + 15 ⁰C waha się w granicach 90-100 dni. Czas zalegania pokrywy śnieżnej na tym obszarze wynosi 80 dni. Pierwsze przymrozki jesienne występują w dniach 1.X - 12.X, a ostatnie wiosenne 25.IV - 30.IV. Dni z przymrozkami jest od 110 do 118 w roku.

    Najniższe zachmurzenie notuje się w maju (60%) i we wrześniu (50%). Najwyższe zachmurzenie jest w grudniu i wynosi ok. 80%. Średnia ilość dni pochmurnych w roku oscyluje wokół liczby 130.

     Okres wegetacji trwa 210-220 dni. Jego początek przypada na  25.III -1.IV, a koniec 1.XI  - 5.XI. Średnia roczna suma opadów atmosferycznych wynosi 591,3 mn. Najwięcej opadów przypada na lipiec, najmniej na luty.

Gleby

    Na przeważającym terenie występują gleby pseudobielicowe i brunatne wytworzone z piasków gliniastych całkowitych, z piasków gliniastych lekkich i mocnych naglinowanych. W małych ilościach występują gleby utworzone z glin lekkich oraz rędziny wytworzone z wapieni jurajskich.

SZATA ROŚLINNA I ŚWIAT  ZWIERZĄT

Lasy

     Lasy Państwowe w Popowie w całości są położone na terenie nadleśnictwa Kłobuck.

Pod względem przyrodniczym lasy te znajdują się w zasięgu Krainy VI-tej tzw. Krainy Małopolskiej, 6 - tej dzielnicy przyrodniczo-leśnej tzw. Woźnicko-Wieluńskiej. Występują lasy o różnych typach siedliskowych. Dominuje bór mieszany 64 %, las mieszany świeży, bór mieszany wilgotny, las mieszany wilgotny, las wilgotny.

Wśród występujących drzewostanów  zdecydowanie dominującym gatunkiem jest sosna - 79%, pozostałe świerk, modrzew, jodła, dąb, buk, grab, brzoza, jesion, wiąz, lipa.

Wiek występujących drzewostanów kształtuje się następująco:

                              Źródło: http://www.bip.popow.akcessnet.net/

Roślinność

     Flora jest bardzo zróżnicowana, występuje bardzo wiele gatunków roślin takich jak: paprotkowate, skrzypowate, sosnowate, cyprysowe, brzozowate, bukowate, orzechowate, pokrzywowate, gązewnikowate, rdesowate i wiele innych.

Fauna

      Na terenie wioski występują :

-          Ssaki: dzik, jeleń, daniel, lis, jenot, łasica, zając, królik, piżmak, jeże, ryjówki, wiewiórka, myszy, nornice, łasice, nietoperze, przejściowo łoś.

-          Ptaki: bocian biały, cierniówka, czyżyk, drozd śpiewak, dzięcioł czarny, dzięcioł duży, dzięcioł średni, dzięcioł mały, dzwoniec, gawron, gil, jastrząb, jeżyk, kos, kruk, kukułka, mazurek, muchołówka szara, myszołów zwyczajny, pokrzewka ogrodowa, sierpówka, sikorka bogatka, sikorka czubatka, sikorka modra, sikorka sosnówka, sikorka uboga, gołąb siniak, skowronek polny, sójka, sroka, szczygieł, szpak, trznadel, wilga, wrona, wróbel domowy, zięba.

-          Owady: biegacze, tęczniki, trzmiele,

-          Mięczaki: ślimak winniczek,

-          Płazy: kumaki, ropuchy, rzekotka drzewna, żaby,

-          Gady: jaszczurka zwinka, padalec zwyczajny, zaskroniec  zwyczajny.

Historia

      Entymologicznego wyjaśnienia nazwy miejscowości należy doszukiwać się w staropolskim wyrazie „pop”, którym w średniowieczu określano katolickiego księdza. Od początku istnienia (przełom XII-XIV w) wieś należała do parafii p.w.św. Andrzeja Apostoła w Wąsoszu.  Na znaczeniu Popów zyskał dopiero po przeprowadzeniu przez cara Aleksandra II reformy administracyjnej Królestwa Polskiego, kiedy to w Popowie utworzono gminę. W XV w. wieś była własnością Długoszów. W 1466 r. została sprzedana staroście krzepickiemu jako uposażenie kanoników regularnych w Krzepicach. Największym zabytkiem Popowa jest kaplica wybudowana w latach 1642-68, a poświęcona w 1789 roku przez biskupa Ignacego Kozierowskiego. Kaplica pod wezwaniem Zaślubin Najświętszej Maryi Panny została wybudowana blisko brodu na Liswarcie. Z uwagi na usytuowanie była często zalewana przez wody Liswarty, dlatego podjęto decyzje o jej przeniesieniu na skrzyżowanie dróg , gdzie z  resztek odzyskanego materiału w 1858 roku wybudowano nową kaplicę, która stoi po dzień dzisiejszy p.w. św. Józefa Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny.W maju 1863 r. na terenie Popów - Wąsosz rozegrała się krwawa bitwa z Moskalami. Zginęło w niej 23 powstańców , z których 18 nie rozpoznano. Miejscowa ludność pochowała ich we wspólnej mogile. Ku czci walczących postawiono pomnik.

 W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie częstochowskim. Do roku 1989 był siedzibą władz gminnych.

Notka o Popowie na podstawie Słownika Geograficznego wyd.1880 rok       

    Popów - folwark i kolonia nad rzeką Liswartą, powiat częstochowski, gmina Popów, parafia Wąsosz, odległość 27 włók na północ od Częstochowy, przy drodze do Działoszyna – ma kaplice publiczną, drewnianą, szkołę początkową. Kolonia 118 domów, 815 mieszkańców, 2350 mórg ziemi włościańskiej – folwark 6 domów 35 mieszkańców, 415 mórg dworskich – 2 osady leśne rządowe 2 domy, 7 mieszkańców, 1191 mórg lasu, 30 mórg roli. W 1827 roku były 52 domy 337 mieszkańców. Popów stanowił uposażenie klasztoru kanoników laterańskich w Krzepicach przez Hinczę z Rogowa w XIV wieku. Według regulaminu pobor powiatu wieluńskiego z roku 1532-1533 wieś Popów w parafii Wąsosze należała do klasztoru krzepickiego, miaławraz z osadnikami na łanach sołtysich 24 osad, karczmę i 7 łanów. Ostatecznie Popów wchodził w 1838 roku w skład dóbr rządowych Iwanowice.

     Popów gmina należy do sądu gminnego okręgu III w Kłobucku, starostwo powiatowe Działoszyn, ma 14848 mórg i 3293 mieszkańców to jest 1560 mężczyzn, 1733 kobiety w tem 3155 katolików, 68 izraelitów (1880 rok).

Źródło: Słownik Geograficzny wyd.1880 rok

Kultura

    Czytelnictwo publiczne mieszkańcom Popowa zapewnia Gminna Biblioteka Publiczna zlokalizowana w remizie OSP Popów.

Źródło: http://www.bip.popow.akcessnet.net/

KULTURA FIZYCZNA, SPORT, TURYSTYKA

    Bazą kultury fizycznej, sportu i rekreacji dla mieszkańców są:

1.      stadion sportowy przy ul. Szkolnej w Zawadach, który posiada boisko do piłki nożnej pełnowymiarowe i treningowe (700 miejsc siedzących)

2.      stadion do piłki nożnej przy Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Popowie

3.      boiska do koszykówki i siatkówki w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Popowie i Gimnazjum

W okolicach Popowa występują również obiekty sportowe całoroczne (hala sportowa, pływalnia) przy Ośrodku MSWiA w Kulach.

Wzdłuż rzeki Warty i Liswarty zlokalizowane są liczne ośrodki wypoczynkowe, głównie w Zawadach i Kulach.

Przez wioskę przebiega szlak turystyczny  "Dolina Rzeki Liswarty"

 Instytucje i obiekty użyteczności publicznej

1. Gminny Ośrodek Zdrowia Punkt Apteczny
2. Biblioteka Publiczna
3. Gminny Zespół Szkół Szkolno-Przedszkolny im. Jana Długosza
4. Parafia Rzymsko-Katolicka wraz z przylegającym do niej cmentarzem parafialno-komunalnym,
5. Poczta
6. Punkt Apteczny
7. OSP
8. Stacja Paliw
9. Oczyszczalnia ścieków o przepustowości 550 m3/d
10. Zakłady Przetwórstwa Warzywno – Owocowego – 4 szt.
11. Hurtownie ( słoików, wieczek)
12. Sklepy spożywcze i przemysłowe
13. Zakłady ciastkarskie- 2 szt.
14. Zakład produkcji srebra
15. inne zakłady produkcyjne

      Obok tych wszystkich instytucji i zakładów istnieje również Gminne Towarzystwo Społeczno-Kulturowe „Tradycja i nowoczesność”, którego celem jest krzewienie kultury na terenie gminy, a głównie na terenie wsi.

Ludność

      Liczba ludności z początkiem roku 2007 wynosiła 718 w tym 371 kobiet i 347 mężczyzn. Powierzchnia Popowa wynosi 494 ha a zatem gęstość zaludnienia jest na poziomie 145,3 osób/km2 i jest wyższa od średniej krajowej kształtującej się na poziomie 124 osoby/km2.

 Źródło: http://www.popow.akcessnet.net/

Liczba ludności Popowa na tle innych miejscowości w gminie Popów.

Źródło: http://www.popow.akcessnet.net/

 Stan na dzień 01.06.2007 r 

 Struktura ludności na terenie gminy w latach 2001, 2002 i prognoza na 2010 r

Źródło: http://www.bip.popow.akcessnet.net/

Źródło:http://www.bip.popow.akcessnet.net
/

   Pomimo, że miejscowość Popów jest wioską typowo rolniczą, mieszkańcy samego Popowa w zdecydowanej większości nie utrzymują się z rolnictwa. Większość mieszkańców wsi trudni się pracą najemną , przeważająca część   ludności pracującej znalazła zatrudnienie m.in. w przemyśle, instytucjach związanych z edukacją, ochroną zdrowia, a także w handlu, usługach i administracji.

Rolnictwo

     Wszystkie gospodarstwa rolne na terenie Popowa stanowią własność prywatną. Średnia ich wielkość wynosi od 1,5 do 4 ha. Ponad 75% upraw zajmują zboża (głównie żyto, pszenżyto, jęczmień, pszenica i mieszanki zbożowe) pozostałą część zajmują ziemniaki, warzywa i inne. Filarem produkcji zwierzęcej jest chów świń i drobiu. Drastycznie spada liczba gospodarstw zajmujących się hodowlą bydła. Duże rozdrobnienie gospodarstw, słabe gleby (głównie V i VI klasa bonitacyjna) oraz niska towarowość produkcji sprawiają, że jest ona mało opłacalna.

     Większa część produktów uzyskanych z produkcji rolnej wykorzystywana jest do zaspokojenia potrzeb żywieniowych rolnika i jego rodziny natomiast nadwyżki produkcji sprzedawane są w okolicznych ubojniach, młynach, przetwórniach owocowo-warzywnych w zależności od rodzaju produktu.

     W Popowie istnieje tylko jedno gospodarstwo ekologiczne, które w produkcji rolnej nie wykorzystuje środków owadobójczych, ochrony roślin i innych substancji chemicznych stosowanych przez innych rolników.

Walory turystyczne

     Położenie nad Liswartą, piękne  sosnowe lasy i bujna roślinność to atuty, które powinny            ściągać turystów. Niestety na terenie Popowa bark jest odpowiedniej infrastruktury turystycznej, nie ma żadnej bazy noclegowej i żywieniowej, nie ma oznaczonych szlaków turystycznych, punktów informacyjnych. Do niedawna nad Liswartą były ośrodki harcerskie i wypoczynkowe lecz zamknięto je z powodu braku środków na ich modernizację oraz zamknięcie jedynej drogi dojazdowej. Przełomy Liswary są naprawdę piękne dlatego myślę, że zagospodarowanie tych terenów ściągnęłoby do Popowa wielu turystów i przyniosło wymierne korzyści gospodarcze.

Ochrona środowiska

     Obszar Popowa należy do stosunkowo czystych ekologicznie w powiecie kłobuckim. Nie oznacza to wcale braku problemów związanych z ochroną środowiska. Wyróżnić można następujące obszary problemowe w zakresie ochrony środowiska:

1.      Odprowadzanie i likwidacja ścieków

2.      Składowanie odpadów stałych

3.      Ograniczenie zanieczyszczenia powietrza

     Dużym problemem jest zagospodarowanie ścieków komunalnych gdyż część nieoczyszczonych ścieków trafia do wód lub gruntu. Problem ten urasta do celu strategicznego z uwagi na fakt, że istniejące ujęcia wód podziemnych w Popowie zalegają na warstwach przepuszczalnych.  Uwidacznia to się wzrostem związków azotanowych w wodzie pitnej z tego ujęcia. Rozwiązaniem tego problemu powinno być skanalizowanie w roku 2004 całej wsi i odprowadzanie ścieków do nowoczesnej oczyszczalni ścieków wybudowanej przy współudziale środków z programu SAPARD również  w roku 2004.

Odbiór odpadów stałych z terenu Popowa realizowany jest przez firmę SITA oraz przez gminne wysypisko śmieci w Więckach. Modernizacja  tego wysypiska obsługującego tylko gminę Popów, rozwiąże na dłuższy okres problem składowania odpadów stałych.